Dương Quốc Chính
26-12-2025
Mình thấy các nước khác khi xác định đăng cai các giải thể thao quốc tế thì mới đầu tư xây dựng tổ hợp thể thao tầm cỡ quốc gia. Ví dụ như khu Mỹ Đình được xây để đón SEA Games 22 năm 2003, sau đó có đợt nâng cấp để đón SEA Games 31 năm 2022. Mà nó mới chỉ có 40 ngàn chỗ.
Hay Trung Quốc đầu tư sân vận động (SVĐ) tổ chim cùng tổ hợp thể thao để đón Olympic Bắc Kinh 2008 và sau đó là Olympic mua đông 2022. Các công trình này đều là dạng kiệt tác kiến trúc, do các KTS hàng đầu thế giới thiết kế, điển hình là SVĐ và bể bơi. SVĐ này có 80 ngàn chỗ, mở rộng ghế tạm thì được 91 ngàn chỗ.
Một trường hợp đau thương là Hy Lạp, đầu tư xây dựng khu liên hợp thể thao để đón Olympic Athens 2004. Thế vận hội mùa hè 2004 đã trở thành kỳ Olympic “đắt đỏ nhất” tại thời điểm đó.
Tuy nhiên, những công trình được xây dựng cho vận động viên, người hâm mộ và giới truyền thông sau đó lại hầu như không được sử dụng và ngày càng xuống cấp, khiến nước này ngập chìm trong những khoản nợ khổng lồ. Sau đó Hy Lạp rơi vào tình trạng vỡ nợ quốc gia, nền kinh tế trì trệ cả chục năm sau đó.
SVĐ Athens được cải tạo lại từ cái cũ, vào năm 2002, với quy mô khoảng 70 ngàn chỗ.
Còn Việt Nam, vừa rồi quyết định khởi công SVĐ Trống Đồng tới 135 ngàn chỗ, siêu to khổng lồ, nhưng không nghe nói là sắp sửa đăng cai Olympic hay World Cup gì cả. Như vậy là rảnh tiền xây chơi vậy thôi?! Cũng không nghe nói sẽ xây luôn tổng thể cả khu, mà mới chỉ quy hoạch (trong video 3D có thấy các hạng mục còn lại).
Như vậy là không rõ SVĐ này được xây ở quy mô đó nhằm mục đích gì? Xin lưu ý bài học vỡ nợ quốc gia của Hy Lạp, mà họ mới chỉ cải tạo SVĐ 70 ngàn chỗ. Còn chúng ta xây cái to gấp rưỡi SVĐ Bắc Kinh để phục vụ Olympic ở đất nước tỷ dân vào thời điểm hoàng kim về phát triển kinh tế Trung Quốc.
Đừng nghĩ rằng VIN xây là VIN bỏ tiền túi ra để xây tặng chúng ta cái SVĐ này. Có thể họ sẽ phải được đổi lại bằng thuế đất cho khu đô thị, chung quy đều là tiền ngân sách cả. Vậy có gì chắc chắn là SVĐ này sẽ được sử dụng hiệu quả khi Hà Nội đã có SVĐ Mỹ Đình, đang xây SVĐ của BCA 60 ngàn chỗ nữa? Nếu xây xong mà nó bị bỏ hoang thì ai chịu trách nhiệm?
Về mặt kiến trúc, không rõ KTS nào, công ty nào thiết kế công trình này? Dự là Viện Thiết kế Vinhomes mà tác giả vẫn là anh Vượng, giống ở triển lãm quy đầu?! Nhưng dưới con mắt của KTS, nó là dạng kiến trúc mô phỏng khiên cưỡng rất trẻ trâu. Đúng kiểu quán hoa hình hoa, quán sách hình sách, bệnh viện Phụ sản hình cái… lá.
Còn hoa văn kiểu xăm trổ cũng rất là tả thực, theo lối tư duy tạo hình rất lạc hậu, nông dân. Hãy so sánh với SVĐ Bắc Kinh là thấy tầm khác biệt về mặt kiến trúc. Dù nó xây từ 2008, với quy mô bé hơn nhiều, mà mất 5 năm xây dựng, dù Trung Quốc có rất nhiều tiền.
Trong một bài từ mấy năm trước, mình đã viết là bây giờ anh Vượng mới là người tạo lập bộ mặt kiến trúc quốc gia với các đại đô thị với thiết kế kiểu Pháp phò. Giờ thêm các dự án khổng lồ như triển lãm hình con rùa dị dạng, bây giờ thêm trống đồng nữa, thì đúng là kéo lùi sự phát triển của kiến trúc Việt Nam cỡ 100 năm!
Kiến trúc và điêu khắc thế giới từ mấy chục năm nay người ta càng thiên về trừu tượng, khái quát hóa, thì Việt Nam vẫn đang lóp ngóp tả thực hình cái lọ cái chai và tự thủ dâm là do KTS Việt Nam tự thiết kế.
Nguồn: Tiếng Dân