Sau khi bán công ty với giá 1.7 tỷ USD, Walker quyết định dành 240 triệu USD thưởng nhân viên, nhằm tri ân lòng trung thành của họ.
Hồi tháng 3, bà Lesia Key được gọi đến gặp sếp của mình, ông Graham Walker, gần nhà máy ở Minden, bang Louisiana. Bên chiếc bàn ngoài trời, Walker cảm ơn Key vì 29 năm cống hiến, rồi trao cho bà một phong bì.
Bà Key mở ra và bật khóc, trong khi ông Walker cũng cố kìm nỗi xúc động. Ông trao cho bà Key, 51 tuổi, một khoản tiền “đổi đời”, điều ông làm tương tự đối với 539 nhân viên khác.
Gia đình Walker đã thành lập công ty Fibrebond, chuyên sản xuất nhà trạm cho thiết bị điện. Đầu năm nay, ông Walker đồng ý bán công ty cho nhà quản lý năng lượng Eaton với giá 1.7 tỷ USD.
Nhằm tri ân đội ngũ nhân sự đã gắn bó với công ty trong những thời điểm khó khăn, ông Walker đã thêm một điều kiện vào thỏa thuận giao dịch. 15% số tiền thu từ thương vụ sẽ được chia cho các nhân viên.
Tháng 6, 540 nhân viên toàn thời gian của Walker bắt đầu nhận được 240 triệu USD tiền thưởng. Mỗi người được thưởng trung bình 443,000 USD, trả trong 5 năm, với điều kiện họ vẫn làm việc tại công ty trong thời gian đó. Những nhân sự lâu năm được nhận nhiều hơn đáng kể.
Vào ngày được phát tiền, các nhân viên nhìn chằm chằm vào thư thông báo, không tin nổi vào mắt mình, một số còn tưởng đang bị trêu chọc. Khi biết là thật, nhiều người xúc động. Kể từ đó, nhiều người đã dùng tiền thưởng để trả nợ, mua xe, chuẩn bị tài chính nghỉ hưu.
Bà Key bắt đầu làm việc tại Fibrebond từ năm 1995, với mức lương 5.35 USD một giờ. Khi đó bà 21 tuổi, có ba con nhỏ và một khoản nợ khổng lồ. Bà bắt đầu làm việc ở bộ phận hoàn thiện, đóng gói. Ngoài giờ làm, bà còn đi làm giúp việc để kiếm thêm thu nhập.
Theo thời gian, cuộc sống dần ổn định, bà Key từng bước thăng tiến. Đầu năm nay, bà đã trở thành quản lý của một nhóm 18 nhân viên, lo liệu cơ sở vật chất của công ty trên khu đất rộng 103 hecta.
Bà đã dùng khoản thưởng để trả hết tiền nợ mua nhà, thực hiện ước mơ cả đời là mở một cửa hàng quần áo tại thị trấn gần đó. “Trước đây, tôi chỉ sống cầm chừng qua từng kỳ lương. Giờ thì có thể sống đúng nghĩa, tôi thực sự biết ơn”, bà Key bày tỏ.
Câu chuyện thành công của Fibrebond cũng gây ấn tượng. Năm 1982, bố của ông Walker thành lập công ty với 12 nhân viên, chuyên xây dựng hạ tầng cho hệ thống điện thoại và thiết bị điện dọc đường ray xe lửa. Vào những năm 1990, công ty chuyển sang sản xuất vỏ bê tông cho tháp viễn thông.
Nhà máy của Fibrebond gặp hỏa hoạn, cháy rụi năm 1998 và mất nhiều tháng để hoạt động lại, song gia đình Walker vẫn tiếp tục trả lương cho nhân viên. Đầu những năm 2000, bong bóng dot-com (giai đoạn thị trường chứng khoán tăng trưởng phi mã do sự đầu cơ quá mức vào các công ty Internet và công nghệ) vỡ, công ty chỉ còn ba khách hàng, buộc phải cắt giảm nhân sự từ 900 xuống 320 người.
Vào giữa những năm 2000, anh em Walker bắt đầu điều hành doanh nghiệp. Họ cố gắng thâm nhập các thị trường mới, như xây dựng lớp học cho trường học, nhưng không thành công. Các nhân viên vẫn ở lại, nhiều người trân trọng môi trường làm việc gắn kết. Mỗi thứ năm, lúc 14h, công ty sẽ phát khoai chiên, kẹo và nước ngọt để các nhân viên tụ tập tán gẫu.
Năm 2013, gia đình Walker thành lập bộ phận Fibrebond Power để xây dựng các cấu trúc công nghiệp phức tạp hơn, chuyển hướng khỏi lĩnh vực viễn thông và các thị trường khác.
Những năm sau đó, công ty phải chật vật để giành từng hợp đồng, nhưng vẫn mạo hiểm đầu tư 150 triệu USD để mở rộng năng lực xây dựng cơ sở hạ tầng cho các trung tâm dữ liệu, gồm nhà trạm bảo vệ thiết bị điện. Năm 2020, thị trường dữ liệu, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo bùng nổ. Trong 5 năm qua, doanh số của Fibrebond tăng gần 400%.
Các công ty lớn hơn đã chú ý, ngỏ ý mua lại Fibrebond. Ông Walker nói với các bên muốn mua rằng 15% số tiền thu được từ bất kỳ thương vụ nào sẽ phải thuộc về nhân viên của ông, như một phần thưởng cho lòng trung thành và sự cống hiến của họ. “Tại sao lại là 15%? Không có lý do cụ thể nào, đơn giản là nhiều hơn 10%”, ông Walker nói.
Hong Blackwell, 67 tuổi, nhân viên gốc Việt đã làm việc tại bộ phận hậu cần của công ty hơn 15 năm, hoang mang khi nghe ban lãnh đạo công ty nói về yêu cầu nhân viên phải làm việc thêm 5 năm để nhận toàn bộ tiền thưởng.
“Tôi đã nghĩ: ‘Chúa ơi, mình già quá rồi, không biết có thể làm việc thêm 5 năm nữa không”, bà kể lại.
Rồi ban lãnh đạo giải thích kỹ hơn, rằng yêu cầu 5 năm chỉ áp dụng với những người dưới 65 tuổi, tức bà sẽ được nghỉ hưu với khoản thưởng của mình. “Tôi đã thốt lên: ‘Tạ ơn Chúa!’. Tôi bắt đầu khóc và nhảy cẫng lên vì mừng vui”.
Khi nhận phần thưởng hàng trăm nghìn USD, bà đã ôm chầm lấy ông Walker với lòng xúc động khôn xiết. Bà rất mừng, dù hơi ngạc nhiên khi biết sẽ phải trả thuế lên tới 1/3 khoản tiền. “Thuế cao ngất ngưởng. Tôi hơi buồn”, bà cười, cho biết bà phải trả gần 100,000 USD tiền thuế.
Blackwell hiện tận hưởng cuộc sống nghỉ hưu. Bà đã mua cho chồng một chiếc xe mới để cùng nhau đi du lịch và tiết kiệm phần lớn số tiền còn lại. “Giờ tôi không phải lo lắng gì. Cuộc sống về hưu thật thoải mái, bình yên”.
Về phần mình, ông Walker sẽ nghỉ hưu, rời công ty vào ngày 31/12. Ông rất thích thú khi chứng kiến phản ứng của các nhân viên nhận tiền thưởng.
“Hy vọng khi 80 tuổi, tôi vẫn nhận được email từ họ, kể rằng số tiền này thay đổi đời họ như thế nào”, ông nói.
Đức Trung (Theo WSJ, Washington Post, AP)