Bởi AdminTD – 07/04/2025
Trương Nhân Tuấn
7-4-2025
“Chủ nghĩa yêu nước là nơi trú ẩn cuối cùng của tên vô lại”. (Nguyên văn: Patriotism is the last refuge of a scoundrel – Samuel Johnson 1775).
Đây là câu tôi thấy “tuyệt hay” dẫn trong một bài báo Wall Street Journal sáng nay. Câu này được nhắc lại để chửi xéo Trump và chủ nghĩa MAGA của ông đã “phá hoại” nước Mỹ. Chỉ một ngày đã làm tiêu tan 10 ngàn tỉ đô la giá trị thị trường chứng khoán.
Tác giả bài báo có nhắc lời Tổng thống Abraham Lincoln năm 1858, về sự kết nối giữa trái tim yêu nước và tấm lòng yêu chuộng sự tự do, được kết tinh trong bản Tuyên ngôn Độc lập. Tác giả cũng nhắc lời Tổng thống Kennedy năm 1946 đại khái nói rằng: “Bất kỳ nơi nào trên địa cầu này sự tự do bị đe dọa, thì người Mỹ phải có nghĩa vụ bảo vệ“.
Chủ nghĩa ái quốc và chủ nghĩa tự do là “bất khả phân”, theo nội dung Tuyên ngôn độc lập của Mỹ. Tự do ở đây trước hết là các quyền tự do cơ bản của con người, trong đó có các quyền tự do về chính trị và kinh tế.
Trong khi chủ nghĩa MAGA của Trump, ngược lại, có khuynh hướng chính trị phi tự do (độc tài) và lãnh tụ chế. Đồng thời với lịnh áp thuế quan toàn diện cho tất cả các quốc gia trên thế giới, bất chấp những cam kết về an ninh, về kinh tế… đã hiện hữu từ trước với các đối tác Âu, Mỹ và Á. Nền tảng chủ nghĩa tự do xây dựng lên nước Mỹ vì vậy cũng đã bị tổn thương.
Cứu cánh biện minh cho phương tiện. TT Trump muốn sử dụng thuế quan để làm đòn bẫy cho nhiều thỏa thuận, như hạ giá đồng đô la và đảo ngược dòng chảy, đưa các cơ sở sản xuất công kỹ nghệ cùng công ăn việc làm về lại nước Mỹ (cũng như giúp hàng hóa sản xuất thêm sức cạnh tranh). Đồng thời với các việc hóa giải gánh nặng nợ công (120% GDP) hay trải đều gánh nặng về an ninh quốc phòng cho các đồng minh Âu, Á…
Thành công hay không? Chuyện này tôi đã có ý kiến rằng, sẽ tùy thuộc vào tình hình nội bộ nước Mỹ. Hiện thời một nước Mỹ đầy dẫy các mâu thuẫn xã hội, gây ra từ các chính sách vô luân của Elon Musk, qua cái gọi là Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE). Cùng với các áp lực từ dân chúng vì đời sống ngày càng đắt đỏ hơn. Áp lực từ thị trường chứng khoán. Áp lực từ sự “phản đòn thuế quan” từ các đồng minh châu Âu, Nhật v.v… Xác suất thành công của Trump, trên tổng thể, sẽ không cao.
Trường hợp Việt Nam tôi cũng có một số ý kiến, đặc biệt khi đọc các lời lẽ của nội các chính phủ (qua trang Facebook Chính phủ) sau khi TT Trump ra lịnh áp thuế quan cho Việt Nam (46%), chủ nghĩa yêu nước lần nữa sử dụng không đúng lúc.
Chủ nghĩa yêu nước của Việt Nam đối nghịch với chủ nghĩa yêu nước của Mỹ. Mặc dầu bản Tuyên ngôn độc lập của Việt Nam có lấy ý từ bản Tuyên ngôn độc lập của Mỹ. Nhưng chủ nghĩa yêu nước của Việt Nam không đi đôi với chủ nghĩa tự do (như Mỹ) mà đứng cặp với chủ nghĩa xã hội.
Tôi không phê phán chủ nghĩa yêu nước của người cộng sản Việt Nam bằng câu nói “Patriotism is the last refuge of a scoundrel” của Samuel Johnson. Không lẽ toàn bộ nhân sự đảng CSVN, từ thời ông Hồ cho đến nay, đều là những tên vô lại hay sao?
Nhưng tôi thấy những ý kiến của ông Thủ tướng Chính, hay của ông Nguyễn Sĩ Dũng, đăng trên trang Chính phủ những ngày qua. Thúc giục lòng yêu nước để đối kháng với Mỹ trong trường hợp này là “nguy hiểm” cho nhân dân và đất nước Việt Nam.
Hôm kia tôi có viết một bài lên án “bà em dâu ông Thủ tướng Chính” rằng bà này tranh hết cái ngu trong thiên hạ. Bà này, như ông Thủ tướng Chính, có cùng một ý với ông Sĩ Dũng, là khơi động lòng yêu nước không đúng lúc.
Không phải “thắng Mỹ” trong quân sự thì sẽ thắng Mỹ trong trận chiến thuế quan. Ông Dũng nhắc lại chuyện Việt Nam đã vượt qua vô số lần nguy hiểm, như thời gian bị Mỹ cấm vận, chắc ý của ông Dũng là Việt Nam sẽ “dư xăng” vượt qua cơn áp thuế 46% của TT Trump.
Không bán hàng qua Mỹ (30% kim ngạch xuất khẩu) thì 120 tỉ đô la hàng hóa của Việt Nam xuất đi đâu? Lấy cái gì “bù” vô thâm thủng mậu dịch với Trung Quốc?
Không làm ăn với Mỹ có ý nghĩa như chiếc xe Việt Nam thình lình rớt xuống vực. Hệ quả tức khắc, cú sốc tức khắc, chớ không phải “thấm từ từ” như hồi Việt Nam bị cấm vận.
Theo tôi, ông Tô Lâm can thiệp đúng lúc. Nếu để ông Thủ tướng Chính tiếp tục với dàn cố vấn chỉ biết “lên dây cót” lòng yêu nước, thì tiền đồ Việt Nam đen như mỏm chó mực!
Bởi vậy, câu “chủ nghĩa ái quốc là nơi trú ẩn cuối cùng của tên vô lại”, nghĩ cũng đúng chớ?!!!