Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã cảnh báo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nên suy nghĩ kỹ trước khi từ chối phiên bản mới nhất của thỏa thuận khoáng sản do Washington đề xuất. Phiên bản thoả thuận mới này được cho là đã khắc nghiệt hơn nhiều so với bản dự thảo trước đó bị phá hỏng bởi cơn giận bộc phát tại Tòa Bạch Ốc của nhà lãnh đạo Ukraine.
Ông Trump đã nhiều lần yêu cầu Kiev hoàn lại những gì ông tuyên bố là hàng trăm tỷ USD mà Hoa Kỳ viện trợ thông qua nguồn tài nguyên khoáng sản của Ukraine, trước tiên tập trung vào “đất hiếm”. Một phiên bản trước đó của thỏa thuận được cho là được ký vào đầu tháng Ba nhưng đã đột ngột bị rút lại sau khi Tổng thống Zelensky tranh cãi khai với Tổng thống Trump và Phó Tổng thống J.D. Vance trong một cuộc họp tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng.
Sau khi Tổng thống Trump tạm thời đóng băng mọi viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Kiev, thì ông Zelensky đã ra tín hiệu sẵn sàng quay lại đàm phán, đồng thời vẫn nhấn mạnh Kiev không “nợ” Washington bất cứ điều gì.
Hôm thứ Sáu (28/3), ông Zelensky xác nhận rằng Ukraine đã nhận được một dự thảo đề xuất mới, nhưng nói rằng “có rất nhiều điều chưa được thảo luận trước đó. Và cũng có một số điều mà các bên trước đó đã từ chối”.
Đáp lại, trong khi nói chuyện với các phóng viên trên Không lực Một hôm Chủ Nhật (30/3), Tổng thống Trump cáo buộc Tổng thống Zelensky cố gắng từ bỏ thỏa thuận được đề xuất, theo Reuters đưa tin.
“Nhân tiện nói về Zelensky… Tôi thấy ông ấy đang cố gắng rút lui khỏi thỏa thuận đất hiếm, và nếu ông ấy làm vậy, ông ấy sẽ gặp một số vấn đề – vấn đề rất lớn”, ông Trump nói.
“Chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận về đất hiếm. Và bây giờ ông ấy nói: ‘Chà, ông biết đấy, tôi muốn đàm phán lại’… Nếu ông ấy đang mong đợi đàm phán thỏa thuận, thì ông ấy gặp phải vấn đề lớn”, Tổng thống Hoa Kỳ nói thêm.
Tổng thống Trump cũng nhắc lại rằng Ukraine nên từ bỏ khát vọng gia nhập NATO. “Ông ấy muốn trở thành thành viên của NATO, nhưng ông ấy sẽ không bao giờ trở thành thành viên của NATO”, ông Trump nói, và cho biết thêm rằng ngay cả ông Zelensky cũng “hiểu điều đó”.
Theo Reuters, phiên bản mới nhất của thỏa thuận khoáng sản khắc nghiệt hơn đáng kể so với các phiên bản trước đó. Theo các điều khoản được đề xuất, Hoa Kỳ sẽ thu hồi toàn bộ viện trợ đã cung cấp cho Ukraine kể từ khi cuộc chiến tranh với Nga leo thang vào cuối tháng 2 năm 2022, và sẽ áp dụng lãi suất hàng năm 4% cho tổng số tiền trước khi Kiev có thể tiếp cận bất kỳ khoản lợi nhuận nào từ quỹ khai thác chung.
Theo dữ liệu từ Viện Kiel của Đức, Hoa Kỳ đã phân bổ hơn 123 tỷ USD viện trợ quân sự và tài chính cho Ukraine kể từ năm 2022. Tuy nhiên, ông Trump cho biết số tiền chính xác mà Washington chi ra đã vượt quá 300 tỷ USD.
Xuân Hà, theo RT