Các quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đã bày tỏ sự lạc quan thận trọng sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin điện đàm khoảng gần hai giờ đồng hồ hôm thứ Ba (18/3) để thảo luận về lệnh ngừng bắn tiềm tàng trong chiến tranh Ukraine.
Theo Điện Kremlin, Tổng thống Putin đã ra lệnh cho quân đội Nga ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine trong 30 ngày. Tổng thống Nga cũng cho biết Moskva và Kiev sẽ tiến hành trao đổi tù nhân vào thứ Tư (19/3).
Các nhà lãnh đạo của Pháp và Đức đã hoan nghênh cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Nga, nhưng nhấn mạnh thêm rằng cần phải ủng hộ Ukraine.
“Bước tiếp theo phải là lệnh ngừng bắn hoàn toàn đối với Ukraine và càng nhanh càng tốt. Tất nhiên, rõ ràng là cả hai chúng tôi cũng đồng ý về điều này“, Thủ tướng Đức Olaf Scholz phát biểu tại một cuộc họp báo ở Berlin cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.
Ông Olaf nhắc lại rằng Đức sẽ ủng hộ Ukraine và “sẽ không làm [Kiev] thất vọng”, theo Reuters.
Ông Macron gọi thỏa thuận của Nga về việc ngừng các cuộc tấn công vào các cơ sở năng lượng là “một khởi đầu tốt” trong tiến trình hòa bình. “Chúng tôi sẽ tiếp tục ủng hộ quân đội Ukraine trong cuộc chiến chống lại sự xâm lược của Nga”, Tổng thống Pháp nói.
Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto mô tả cuộc gọi giữa ông Trump và ông Putin là “tin tuyệt vời” cho châu Âu.
“Hôm nay, các vị tổng thống Mỹ và Nga đã có một bước tiến lớn nữa hướng tới hòa bình, và chúng tôi hy vọng Brussels sẽ không thể ngăn cản việc đạt được thỏa thuận hòa bình”, ông Szijjarto viết trên Facebook.
Ông Szijjarto bày tỏ hy vọng rằng cả hai bên Nga và Ukraine sẽ tôn trọng lệnh tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng.
Một số quan chức EU trước đây cho biết họ lo ngại rằng ông Trump có thể đạt được một thỏa thuận bất lợi sau lưng Ukraine. Nhà ngoại giao hàng đầu của EU, bà Kaja Kallas, đã lập luận vào thứ Hai (17/3) rằng “Nga thực sự không đáng tin cậy”.
Cả ông Trump và ông Putin đều ca ngợi cuộc điện đàm giữa họ hôm thứ Ba (18/3) là có hiệu quả và hữu ích trong việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố sau cuộc gọi: “Các nhà lãnh đạo đã nhất trí rằng chuyển động hướng tới hòa bình sẽ bắt đầu bằng lệnh ngừng bắn về năng lượng và cơ sở hạ tầng, cũng như các cuộc đàm phán kỹ thuật về việc thực hiện lệnh ngừng bắn trên biển ở Biển Đen, lệnh ngừng bắn hoàn toàn và hòa bình vĩnh viễn. Các cuộc đàm phán này sẽ bắt đầu ngay lập tức ở Trung Đông”.
Theo Reuters, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, vốn đã đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày, nói sau cuộc điện đàm giữa ông Putin và ông Trump rằng ông sẽ ủng hộ đề xuất ngừng bắn có giới hạn do ông Putin đưa ra.
“Phía chúng tôi (sẽ) ủng hộ điều này“, ông Zelensky nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo trực tuyến được tổ chức nhanh chóng, khi được hỏi về ý tưởng tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng.
Tuy nhiên, sau khi Moskva được cho là đã phóng hơn 40 máy bay không người lái vào cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine vài giờ sau đó, ông Zelensky đã lên tiếng kêu gọi thế giới ngăn chặn tổng thống Nga.
“Hôm nay, Putin đã thực tế bác bỏ đề xuất ngừng bắn hoàn toàn“, ông Zelensky cho biết trong một bài đăng trên Telegram. “Thế giới nên phản ứng lại bằng cách bác bỏ mọi nỗ lực kéo dài cuộc chiến của Putin“.
Hải Đăng