Tác giả: Danny Westneat
Trúc Lam chuyển ngữ
15-3-2025
“DOGE có 10 nhân viên tại Sở An sinh Xã hội đang săn lùng người chết”, đó là các tiêu đề mà báo chí tuần qua đưa tin.
Tôi đã tìm thấy một người chết tại Sở An sinh Xã hội. Ngay tại thủ đô Seattle, trên Đồi Capitol.
Dĩ nhiên hoàn cảnh cái chết của Ned Johnson hoàn toàn trái ngược với những gì Elon Musk và Bộ Hiệu quả Chính phủ của ông ta tuyên bố là tràn lan.
Ông Johnson nói với tôi: “Một ngày nào đó, anh thức dậy và phát hiện ra mình đã chết. Thật sự không thể tin nổi”.
Đó là sự khác biệt lớn nhất — người đàn ông đã chết của tôi hóa ra vẫn còn sống. Musk cho rằng, hàng loạt người chết được liệt kê là còn sống trong cơ sở dữ liệu của Sở An sinh Xã hội và vẫn đang gian lận hưởng trợ cấp (điều mà giám đốc Sở An sinh Xã hội [liên bang] phủ nhận).
Johnson 82 tuổi, hiện vẫn khỏe mạnh. Tuy nhiên, khoảng tháng trước, có ai đó hoặc điều gì đó đã khiến Sở An sinh Xã hội liệt kê ông là người đã chết và bắt đầu thu hồi các khoản tiền của ông.
Chuyến đi kỳ lạ của Johnson qua thế giới bên kia bắt đầu hồi tháng 2, khi một lá thư từ ngân hàng của ông được gửi đến cho bà Pam, vợ ông.
Mở đầu, thông báo viết: “Chúng tôi vừa nhận được thông báo về sự ra đi của LEONARD A. JOHNSON. Chúng tôi xin gửi lời chia buồn chân thành nhất…”
Lúc đầu, bà nghĩ đó là một vụ lừa đảo — khi chồng bà vẫn đang ngồi đó. Rồi ngân hàng đi vào vấn đề chính.
Thông báo viết tiếp: “Chúng tôi biết đây là thời điểm khó khăn và chúng tôi ở đây để giúp đỡ. Chúng tôi nhận được yêu cầu từ Sở An sinh Xã hội, [bà cần] trả lại các khoản trợ cấp đã nhận được qua tài khoản của LEONARD A. JOHNSON sau khi ông qua đời”.
“Bà không cần phải làm gì cả — chúng tôi đã khấu trừ tiền từ tài khoản của LEONARD A. JOHNSON”.
Ồ, không. Thông báo nêu rõ số tiền 5.201 đô la đã bị trừ khỏi tài khoản ngân hàng của họ, với lý do ông Ned không có lý do chính đáng để nhận những khoản tiền đó — vì ông ấy đã chết. Đó là các khoản tiền mà ông nhận được trong tháng 12 [năm 2024] và tháng 1 [năm 2025].
Ông Ned phát hiện ra rằng, khoản tiền An sinh Xã hội trong tháng 2 của ông vẫn chưa được gửi cho ông và ông vẫn chưa nhận được số tiền của tháng 3. Bảo hiểm Medicare của ông đã bị hủy bỏ. Ông cũng biết rằng, khi ai đó đã chết thì điểm tín dụng của người đó sẽ được đánh dấu là “đã chết, không cấp tín dụng”, khiến việc sử dụng tiền từ thẻ tín dụng trở nên khó khăn.
“Tin vui là, tôi không nghĩ nó có thể tệ hơn thế nữa“, ông vui vẻ nói.
Ông gọi diện đến ngân hàng trước và họ nói rằng, một thông báo điện tử đã được kích hoạt vào ngày 18 tháng 2 [năm 2025] rằng ông đã chết hồi tháng 11. Nhưng tôi đang nói chuyện điện thoại với quý vị ngay bây giờ mà, ông nói với họ. Ngoài ra, tôi đã chết vì lý do gì? Họ nói rằng, hãy liên hệ với Sở An sinh Xã hội.
Sau đó là một cuộc chiến đấu của ông kéo dài gần ba tuần để tự sống dậy. Ông gọi đến Sở An sinh Xã hội 2-3 lần một ngày và gọi trong suốt hai tuần, mỗi cuộc gọi đều bị chờ, rồi cuối cùng bị ngắt kết nối. Cuối cùng, có người trả lời và hẹn gặp ông vào ngày 13 tháng 3. Sau đó, ông nhận được một cuộc gọi khác, nói cuộc hẹn này hoãn lại đến ngày 24 tháng 3.
Trong cơn tức giận, ông đã đến văn phòng [Sở An sinh Xã hội] ở tầng chín của Tòa nhà Liên bang Henry Jackson ở trung tâm thành phố. Đây là một trong những tòa nhà được đề xuất đóng cửa theo điều mà hãng tin AP gọi là “một nỗ lực điên cuồng và đầy lỗi lầm của các cố vấn cắt giảm ngân sách của Elon Musk“.
Ông cho biết, cảnh tượng trông giống như thời kỳ Đại Suy Thoái, với một hàng dài khoảng 50 người chen chúc để nhận được sự chú ý của hai nhân viên làm việc ở đó. Nhân viên rất tử tế nhưng họ bị bao vây.
Ông nói: “Họ thiếu nhân viên ở đó. Họ nghĩ rằng văn phòng này sắp đóng cửa và họ không biết sẽ đi đâu [để khiếu nại]. Cảm giác như cơ quan này đang bị tàn phá“.
Sau khi chờ đợi bốn tiếng đồng hồ, Johnson thừa nhận rằng, ông đã chen ngang [những người đang xếp hàng]: “Tôi thấy một chỗ trống và tôi vội vã chạy đến và nói với họ rằng, tôi được liệt kê là đã chết. Điều đó dường như thu hút sự chú ý của họ“.
Khi đứng trước một con người, Johnson cho biết ông có thể nhanh chóng chứng minh rằng mình còn sống, bằng hộ chiếu và tài ăn nói của ông. Họ cam kết sẽ giải quyết tình trạng khó khăn của ông và hồi thứ Năm tuần trước, [ngày 13-3-2025], ngân hàng gọi điện để thông báo rằng, họ đã trả lại số tiền gửi bị trừ [trước đây] vào tài khoản của ông. Tính đến sáng thứ sáu [ngày 14-3-2025], ông vẫn chưa nhận được khoản tiền hưu của tháng 2 và tháng 3.
“Khi tôi đứng xếp hàng, tôi nghĩ rằng nếu tôi sống chỉ dựa vào số tiền hưu từ Sở An sinh Xã hội, thì bây giờ tôi có thể đang ở gần bãi rác [để bới rác mà ăn]“, ông nói.
Điều đáng lo là, không ai có thể nói cho ông biết rằng làm thế nào ông lại có tên trong “hồ sơ chết” của cơ quan An sinh Xã hội. Ông có bị nhầm lẫn với một Leonard Johnson tội nghiệp nào khác không? Ông có bị một cơ quan tín dụng hay hệ thống chuyển tiền điện tử đánh dấu đã chết, sau đó lại chuyển ngược trở lại cho Sở An sinh Xã hội không? Có phải đơn giản đây chỉ là lỗi nhập dữ liệu không? Không ai biết. Hoặc không ai nói cho ông biết.
Sở An sinh Xã hội coi sự kiện này là “xác định chết sai lầm”.
Johnson cho biết, ông rút ra bài học rằng, Sở An sinh Xã hội cần được giúp đỡ — với cơ sở dữ liệu của mình, nhưng đặc biệt là cần có đủ nhân viên để trả lời điện thoại. Kế hoạch được công bố từ chính quyền Trump là cắt giảm 7.000 nhân viên. Tuần trước, hãng tin ProPublica đưa tin về một bản ghi âm cuộc họp mà trong đó giám đốc [Sở An sinh Xã hội] là người được Trump bổ nhiệm, đã ám chỉ một cách đáng lo ngại rằng, những thay đổi mà DOGE đề xuất có thể khiến cơ quan này sụp đổ.
Vị giám đốc này cũng đã bác bỏ ý kiến cho rằng, người chết đang bị lợi dụng để gian lận, hưởng trợ cấp hàng loạt — vì cả Musk và Trump vẫn tiếp tục tuyên bố như vậy.
Vị giám đốc này cho biết rằng, có những người 110 tuổi trở lên trong cơ sở dữ liệu, nhưng những người đó “không có tư cách hưởng lương — họ thật sự không hề nhận được tiền. Đây là những hồ sơ mà chúng tôi chưa bao giờ quan tâm đến“.
Về phần mình, Johnson cho biết, ông cảm thấy cơ quan này hết sức hung hăng theo hướng ngược lại. Tiền bị đơn phương khấu trừ từ tài khoản ngân hàng của ông trước khi ông kịp phản ứng với tin tức về cái chết bất ngờ của mình. Những người sống chỉ dựa vào lương hưu có thể chết mất, ông nói.
Ông nói: “Tôi chấp nhận có sự sai lầm đã phạm phải. Nhưng tôi không chắc họ sẽ tập trung vào việc sửa chữa những sai lầm như thế này trong tương lai như thế nào, vì họ đang sử dụng những sai lầm đó để phá hủy cơ quan này“.
Vợ ông, bà Pam, nói: “Anh không còn lựa chọn nào khác ngoài việc cười trừ. Nhưng có vẻ như mọi thứ sẽ trở nên tồi tệ hơn“.
Hiện tại, Ned Johnson hy vọng rằng ông sẽ có một cuộc sống mới. Nhưng liệu ông có làm được không?
Các đặc vụ cảnh báo ông rằng, một khi ông bị liệt kê là đã chết trong nhà xác điện tử, nó sẽ trôi nổi trong không trung và có thể ám ảnh ông một lần nữa. Giống như có một con ma trong máy vậy.
Quả thật, sau khi tôi gặp Johnson hôm thứ Sáu [ngày 14-3-2025] và xác minh ông ấy là một người vẫn còn sống, tôi về nhà và tìm kiếm tên của ông trên Google. Một trong những trang web tìm kiếm người đó đã xuất hiện với danh sách tại địa chỉ nhà của ông. Thông tin trên mạng cho biết: “Leonard A. Johnson, Seattle, Washington. Đã chết“.